Werkgevers zullen een tijdelijk[1] coronaproof mobiliteitsbeleid moeten voeren om te voorkomen dat het virus een nog grotere impact krijgt op de bedrijfsvoering. Want als we over weken/maanden weer naar kantoor mogen, kan dit niet zoals we dat nu gewend zijn. We ondersteunen op dit moment verschillende werkgevers met een dergelijk coronaproof mobiliteitsbeleid. Hiervoor stelde ik eerder de ‘coronavervoersladder’ op. Op basis van de feedback en ontwikkelingen van afgelopen tijd heb ik de coronavervoersladder aangescherpt. We denken ook graag met je mee.

Aangescherpte coronavervoersladder

In de aangescherpte coronavervoersladder (zie kader) zijn verschillende vormen van vervoer gerangschikt van wenselijk tot onwenselijk. Vanuit het perspectief om de kans op infectie zo klein mogelijk te maken. Niet reizen is toegevoegd en staat bovenaan gevolgd door actieve vormen van mobiliteit als fietsen en lopen (tevens positieve impact op gezondheid). Alle vormen van vervoer waarin je in je je solistisch verplaatst scoren hoog. In deze aangepaste versie zijn nu ook de speed pedelec en snorfiets expliciet opgenomen. Opvallend is dat auto en taxi relatief hoog op de ladder staan. Het reizen per trein in de spits staat onderaan.

Eerder schreef ik dat werkgevers bewust een keuze moeten maken tussen ‘accepteren’, ‘reduceren’ of ‘minimaliseren’ van de kans op infectie in de woon-werkreis. Dit is ook zeker zo, maar inmiddels wordt steeds duidelijker dat niet alleen de werkgever hierin zal sturen, maar de OV-bedrijven zullen waarschijnlijk een streng deurbeleid voeren als gevolg van sterke teruggang in capaciteit. Dit betekent dat nagenoeg iedere werkgever aan de slag moet met een tijdelijk coronamobiliteitsbeleid.

Verplicht thuiswerken

Werkgevers zullen sterk sturen op wie er wanneer op kantoor mag zijn. De kantoortuin heeft immers net als het OV veel minder capaciteit. Het komende jaar verwacht ik dat kenniswerkers niet vaker dan 2x per week op kantoor mogen zijn. Thuiswerken (plek 1 op de ladder) blijft dus voorlopig geen luxe, maar een verplichting. Hierdoor ontstaat meer ruimte op het parkeerterrein zodat werknemers op de dagen dat ze kunnen reizen dit vaker met de eigen auto (plek 4 op de ladder) kunnen doen.

Wederopstanding van de scooter

Na aanleiding van mijn eerste blog merkte de RAI terecht op dat de scooter en Speed pedelec onderbelicht waren in het stuk. Deze staat nu op plek 3 in de coronavervoersladder. Juist daar waar het OV minder vanzelfsprekend wordt zal er behoefte ontstaan aan vormen van vervoer waarmee afstanden van minimaal 20 tot 40 kilometer afgelegd kan worden. Dit zal ertoe leiden dat werkgevers naast de (elektrische) fiets (plek 2 op de ladder) deze vormen van vervoer in toenemende mate zullen faciliteren voor hun medewerkers.

Taxi als onderdeel van coronamobiliteitsbeleid

Werkgevers die nu de taxi faciliteren in het woon-werkverkeer doen dit vooral voor medewerkers die tijdelijk niet kunnen reizen door bijvoorbeeld een gebroken been. Van de OV-forenzen beschikt een deel niet over een auto of is door een handicap niet instaat een auto te reizen. Zonder toegang tot OV worden zij in tijden van corona in hun woon-werkrit immobiel. De taxi zal in het tijdelijke mobiliteitsbeleid echt een rol van betekenis gaan spelen (plek 5 op de ladder). Niet vijf dagen in de week (we werken immers er nog maar twee op kantoor), maar bijvoorbeeld een keer in de week voor specifieke groepen medewerkers. Door groot in te kopen en strikte afspraken te maken over hygiëne ontstaat een belangrijk element in het coronamobiliteitsbeleid. Faciliteer je dit niet; wat is dan het alternatief voor de medewerker op zeg 50km afstand zonder rijbewijs? Of voor de slechtziende medewerker?

Harde klappen voor deelauto’s

Niet voor niets staat de deelauto niet op de coronavervoersladder. Hier helaas dus weinig goed nieuws. De business case wordt ingewikkeld door afnemende vraag en toenemende ‘smetvrees’. Daarnaast was de deelauto op kantoor ideaal voor de OV-reiziger, tja en juist die is er het komende jaar dus nauwelijks. Ik hoop voor deze sector dat er snel een vaccin is.

Openbaar vervoer taboe, maar biedt MaaS mogelijkheden?

De beschikbare capaciteit van het OV gaat dus naar alle waarschijnlijkheid drastisch omlaag. Ik vermoed dus dat er strikt gekeken wordt naar wie er in het OV mag reizen. Primair medewerkers in vitale beroepsgroepen, maar wellicht is er dan nog restcapaciteit. Het verdelen van deze restcapaciteit is moeilijk. Het zou wel eens kunnen betekenen dat we nu versneld aan de slag gaan met MaaS; wat ons immers de mogelijkheid biedt om te plannen, reserveren en te boeken. Menig beleidsmaker zal hier nu z’n hoofd over breken. Reken er voorlopig nog maar op dat het gebruik van OV door forenzen in niet vitale beroepen taboe zal zijn.

Wij ondersteunen je met jouw coronamobiliteitsbeleid

Het is balanceren tussen het verkleinen van de kans op infecties en het goed faciliteren van je medewerkers in hun woon-werkreis. De kans op infecties in het openbaar vervoer is groter dan in de auto en de fiets. Aan welk risico wil je je medewerkers blootstellen? En wat is de prijs die hier tegenover mag staan? Op basis van een gedegen risico- en impactanalyse maken we met jou een keuze voor één van de scenario’s: accepteren, reduceren of minimaliseren. Daarbij hebben we oog voor eventuele kwetsbare groepen medewerkers en zoeken we naar maatwerkoplossing.

[1] Het Outbreak Management Team dat de regering adviseert over de te treffen maatregelen gaat er in haar advies van 20 april vanuit dat we nog minstens een jaar vergaande maatregelen zullen moeten treffen om corona onder controle te krijgen/houden.

Over Syndesmo

Syndesmo ondersteunt werkgevers bij het maken van strategische keuzes in hun mobiliteitsbeleid. Wil je sparren over de mogelijkheden en goed inzicht krijgen in de consequenties van bovenstaande scenario’s op je medewerkers, kosten en bedrijfsvoering? Neem dan contact op met mobiliteitsexpert -en schrijver van dit blog- Jos Hollestelle (0655124645).